Unicef co oznacza i jak działa na rzecz dzieci na świecie

UNICEF to organizacja o zasięgu globalnym, która od ponad 75 lat działa na rzecz ochrony praw dzieci i poprawy ich sytuacji życiowej na świecie. Na początku artykułu wyjaśniamy, co oznacza ta nazwa, na jakiej podstawie i w jaki sposób UNICEF funkcjonuje oraz jak wpływa na losy najmłodszych na całym globie. Każda podana informacja poparta jest rzetelnym źródłem.

Co oznacza UNICEF?

UNICEF to skrót od United Nations International Children’s Emergency Fund, czyli Fundusz Narodów Zjednoczonych na rzecz Dzieci. Organizacja została powołana do życia 11 grudnia 1946 roku przez Organizację Narodów Zjednoczonych (ONZ), początkowo jako instytucja mająca zapewnić natychmiastową pomoc dzieciom i matkom w państwach zniszczonych w wyniku II wojny światowej. Od roku 1953 używana jest oficjalna nazwa United Nations Children’s Fund, szerzej znana pod skrótem UNICEF[3][4].

Twórcą organizacji był polski lekarz Ludwik Rajchman, który kierował UNICEF jako pierwszy prezes w latach 1946-1950[3][4]. Fundusz początkowo działał jako krótkoterminowa odpowiedź na kryzys humanitarny, z czasem rozszerzając swój mandat na kompleksowe wsparcie dzieci w krajach rozwijających się[4][7].

Najważniejsze cele UNICEF

Od samego początku fundamentalnym zadaniem organizacji była ochrona praw dzieci oraz zapewnienie im podstawowych warunków do życia i rozwoju, szczególnie w regionach dotkniętych konfliktami zbrojnymi oraz kryzysami humanitarnymi[1][3][6]. Kluczowe obszary działania UNICEF obejmują przede wszystkim:

• Zapewnienie dzieciom i matkom dostępu do opieki zdrowotnej, szczepień oraz niezbędnych leków[1][2][3]
• Zapobieganie i zwalczanie niedożywienia[1][2]
• Promowanie powszechnej edukacji na poziomie podstawowym[2][3]
• Umożliwianie dostępności czystej wody pitnej oraz poprawy warunków higienicznych[2][3]
• Ochronę dzieci przed przemocą, wyzyskiem i dyskryminacją[1][3][6]

Działania UNICEF wpisują się w Agendę 2030 ONZ, koncentrując się na zrównoważonym rozwoju oraz współpracy międzynarodowej w celu poprawy sytuacji najmłodszych[1][2].

Sposób działania UNICEF na świecie

UNICEF prowadzi działania przy użyciu szerokiej sieci ponad 150 biur krajowych i 33 komitetów narodowych, funkcjonując łącznie w 190 krajach i terytoriach[3]. Codziennie angażuje się w działania pomocowe lokalnie i globalnie, kierując wsparcie zarówno do dzieci, jak i społeczności, w których żyją[3]. Składniki strukturalne organizacji obejmują biura krajowe, wyspecjalizowane zespoły medyczne, edukacyjne i logistyczne, a także komitety narodowe współpracujące z instytucjami rządowymi, pozarządowymi i samorządowymi[3].

UNICEF systematycznie monitoruje sytuację dzieci za pomocą 44 wskaźników dotyczących zdrowia, żywienia, edukacji i realizacji praw dziecka – wszystko w ramach strategii na lata 2018-2030[2]. Na poziomie praktycznym działania polegają m.in. na organizacji szczepień dzieci, budowie szkół i systemów wodno-kanalizacyjnych czy szybkim reagowaniu podczas katastrof humanitarnych i konfliktów zbrojnych[1][3]. Kluczowa pozostaje współpraca z lokalnymi społecznościami i partnerami, dzięki której możliwe jest skuteczne wdrożenie programów oraz natychmiastowe udzielanie pomocy najbardziej potrzebującym[3].

Strategiczne powiązania i priorytety UNICEF

Działalność UNICEF ściśle powiązana jest z Konwencją o prawach dziecka oraz globalnymi celami ONZ w zakresie zrównoważonego rozwoju[3][4][5]. Organizacja nie tylko zapewnia bezpośrednią pomoc humanitarną, ale i wdraża długoterminowe strategie rozwoju dotyczące ochrony zdrowia, edukacji i eliminacji ubóstwa[4][7].

Ponadto UNICEF wpływa na kształtowanie polityki społecznej państw poprzez doradzanie rządom oraz wspieranie inicjatyw legislacyjnych służących poprawie sytuacji dzieci[3]. Mandat organizacji od lat 50. XX w. rozszerzył się z działań o charakterze doraźnym na kompleksowe programy rozwojowe, których efektem ma być trwała poprawa jakości życia dzieci na całym świecie[4][7].

Dzięki międzynarodowej współpracy i konsekwentnej realizacji wyznaczonych celów UNICEF sukcesywnie przyczynia się do obniżania wskaźników umieralności dzieci i poprawy dostępu do edukacji czy czystej wody[2][3]. Przykładowo w 2016 roku codziennie umierało na świecie 15 000 dzieci poniżej 5 roku życia, z czego 7 000 w pierwszych dniach po urodzeniu; zmniejszenie tych liczb stanowi jeden z głównych priorytetów organizacji w perspektywie najbliższych lat[2].

Podsumowanie: kluczowe znaczenie UNICEF dla dzieci na świecie

UNICEF odgrywa zasadniczą rolę w zapewnieniu ochrony praw dziecka, dostępie do opieki zdrowotnej, edukacji i przeciwdziałaniu niedożywieniu oraz eliminacji przemocy i dyskryminacji[1][3][6]. Jego działania prowadzone są na szeroką skalę, zarówno w odpowiedzi na nieprzewidziane kryzysy humanitarne, jak i w ramach długoplanych programów rozwoju[3][4][7]. Dzięki spójnym strategiom, ciągłemu monitorowaniu i globalnej współpracy UNICEF realnie wpływa na poprawę warunków życia dzieci na wszystkich kontynentach.

Źródła:

• [1] https://ebiskupiec.pl/unicef-co-to-znaczy-definicja-i-cele-funduszu-dla-dzieci
• [2] https://unicef.pl/co-robimy/aktualnosci/wiadomosci/cele-strategiczne-unicef
• [3] https://unicef.pl/co-robimy/unicef-na-swiecie
• [4] https://pl.wikipedia.org/wiki/Fundusz_Narod%C3%B3w_Zjednoczonych_na_rzecz_Dzieci
• [5] https://www.gov.pl/web/zdrowie/organizacja-narodow-zjednoczonych
• [6] https://www.unic.un.org.pl/niepelnosprawnosc/unicef.php
• [7] https://eszkola.pl/wos/fundusz-pomocy-dzieciom-unicef-7316.html