Przyjęcie i zaksięgowanie darowizny przez fundację wymaga zastosowania ściśle określonych zasad ewidencji księgowej zgodnie z ustawą o rachunkowości oraz indywidualną polityką fundacji. Prawidłowo przeprowadzony proces obejmuje identyfikację rodzaju darowizny, wycenę według wartości rynkowej oraz ujęcie jej na właściwych kontach księgowych, co jest kluczowe dla poprawności rozliczeń i przejrzystości sprawozdawczości fundacji[1][2][3][4].

Definicja darowizny oraz obowiązek jej ewidencji

Darowizna to nieodpłatne przekazanie wartości majątkowej – środków pieniężnych, rzeczy lub usług – które organizacje non-profit, w tym fundacje, muszą zaksięgować jako przychód działalności statutowej. Ewidencja darowizn jest obowiązkowa i podlega regulacjom wynikającym z przepisów o rachunkowości. Przychody z darowizn księguje się na koncie 700, a polityka rachunkowości każdej fundacji powinna określać szczegółowe zasady ich ujęcia i wyceny[1][2][3].

Prawidłowa wycena wartości darowizny

W przypadku darowizn rzeczowych i świadczeń niepieniężnych obowiązuje wycena według aktualnej ceny rynkowej w dniu ich przyjęcia przez fundację. Wartość tę należy wprowadzić do ksiąg rachunkowych, zapewniając, że dokumentacja źródłowa (tak jak umowa, protokół przekazania lub faktura darowizny) potwierdza zarówno przekazanie, jak i wartość majątkową świadczenia[2][4].

Ewidencja darowizny w księgach rachunkowych fundacji

Darowizny pieniężne, rzeczowe oraz w formie usług ujmuje się w ewidencji księgowej na koncie 700 jako przychód działalności statutowej. Równocześnie wartość przyjętej darowizny wpływa na zwiększenie aktywów fundacji. Dla darczyńców przekazywane darowizny stanowią pozostałe koszty operacyjne (konto 761). W przypadku przekazania środków pieniężnych dla stowarzyszenia lub fundacji, operacja powinna zostać właściwie udokumentowana na odpowiednich kontach, co przekłada się na poprawność rozliczeń podatkowych oraz finansowych obu stron[1][3].

  Czy darowiznę trzeba zgłaszać w pit i kiedy jest to konieczne?

Rola polityki rachunkowości w księgowaniu darowizn

Każda fundacja jest zobligowana do posiadania polityki rachunkowości, która szczegółowo określa zasady wyceny, ewidencji i prezentacji darowizn. Spójność w stosowaniu tych zasad zapewnia transparentność finansów, a także ułatwia przygotowanie sprawozdań finansowych wymaganych przez organy kontrolne. W przypadku uproszczonej ewidencji (dotyczącej głównie organizacji pożytku publicznego) księgowanie darowizn również wymaga zgodności z przepisami oraz jednoznacznego ujęcia w dokumentacji fundacji[3][4].

Znaczenie prawidłowej ewidencji dla działalności fundacji

Prawidłowe księgowanie darowizn ma bezpośredni wpływ na wiarygodność finansową organizacji non-profit, jej obowiązki podatkowe oraz możliwość realizacji zadań statutowych. Otrzymywane darowizny to kluczowe źródło przychodów umożliwiające finansowanie bieżącej działalności, projektów oraz szeroko pojętego wsparcia społecznego. Transparentna i systematyczna ewidencja tych zdarzeń gospodarczych jest niezbędna do prawidłowego sporządzania sprawozdań oraz spełnienia wymagań ustawowych[4].

Obowiązki dokumentacyjne i rozliczeniowe

Każda otrzymana darowizna wymaga rzetelnej dokumentacji, która stanowi podstawę zapisów w księgach rachunkowych. Potwierdzenie przyjęcia darowizny (umowy, pokwitowania, inne dokumenty źródłowe) oraz poprawna klasyfikacja na kontach księgowych są warunkiem prawidłowości rozliczeń podatkowych oraz finansowych fundacji i darczyńcy[1][2].

Znaczenie zgodności z przepisami i przejrzystości sprawozdawczości

Przestrzeganie wytycznych dotyczących ewidencji darowizn oraz jednoznaczne stosowanie polityki rachunkowości wiąże się z koniecznością spełnienia wymogów ustawowych i podatkowych. Zapewnia to nie tylko realizację celów statutowych fundacji, lecz także buduje zaufanie darczyńców i organów nadzoru do prawidłowej, transparentnej gospodarki finansowej organizacji[3][4].

Źródła:

  • [1] https://poradnikprzedsiebiorcy.pl/-darowizna-w-ksiegach-rachunkowych-darczyncy-i-obdarowanego
  • [2] https://portalngo.pl/odpowiedzi-na-pytania-czytelnika/jak-ksiegowac-darowizny-rzeczowe-w-fundacji-4378.html
  • [3] http://www.poradnikksiegowego.pl/artykul,91,16828,ksiegi-rachunkowe-w-stowarzyszeniach-i-fundacjach.html
  • [4] https://ksiegowosc.infor.pl/warto-wiedziec/50604,Ewidencja-otrzymanej-darowizny-w-organizacjach-non-profit.html